Το αρνί του Πάσχα (αρνί με γέμιση στον φούρνο)
Είναι ένα Μικρασιάτικο έθιμο που το συναντούσε κανείς στα παράλια της Μικράς Ασίας και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Στην Έφεσο το έφεραν οι πρόσφυγες του Κιρκιντζέ.
Το σκεύος μέσα στο οποίο ψήνεται το αρνί αρχικά ήταν πήλινο ενώ σήμερα συνηθίζεται το αλουμινένιο ή εμαγιέ. Είναι κοντόφαρδο σκεύος, στρογγυλό ή οβάλ, με καπάκι και δύο λαβές στα πλαϊνά για να πιάνεται. Από τις νεώτερες γενιές χρησιμοποιείται η γάστρα.
Η προετοιμασία του απαιτεί ώρες. Το Μεγάλο Σάββατο υπάρχει πολλή δουλειά στο σπίτι. Πρέπει να πλυθεί πολύ καλά το αρνί και να ετοιμαστεί η γέμιση. Η ετοιμασία της γέμισης είναι και η τέχνη της νοικοκυράς. Η καρδιά, το πνευμόνι και λίγο από το συκώτι κομμένα σε μικρά κομματάκια τσιγαρίζονται. Προστίθεται το ρύζι, πιπέρι, αλάτι και λίγο νερό. Βράζεται η γέμιση μέχρι να πιεί το νερό.
Mε τα υλικά αυτά γεμίζεται η κοιλιά του αρνιού, η οποία στη συνέχεια ράβεται γερά. Το αρνί αφού αλατιστεί, πιπερωθεί και αλειφτεί με βούτυρο τοποθετείται μέσα στο ειδικό σκεύος. Σκεπάζεται πολύ καλά με ζυμάρι για να μην καεί. Σήμερα οι νεώτερες χρησιμοποιούν αλουμινόχαρτο και καπάκι.
Το άναμμα του παραδοσιακού (κτιστού) φούρνου γίνεται το απόγευμα του Μ. Σαββάτου και είναι μια ιεροτελεστία. Συγγενικές συνήθως οικογένειες οι οποίες θα ψήσουν τα αρνιά τους μαζεύονται γύρω από το φούρνο. Έχουν ήδη συγκεντρώσει ξύλα και κάποιος ειδικός, συνήθως άνδρας, θα αναλάβει να ανάψει και να ετοιμάσει το φούρνο . Όταν ο ειδικός κρίνει ότι ο φούρνος είναι έτοιμος απομακρύνει τα κάρβουνα αφήνοντας πολύ λίγα αν αυτός θεωρήσει ότι είναι πάρα πολλά τα ψητά. Στη συνέχεια βάζουν μέσα τα αρνιά με τέχνη και σειρά για να χωρέσουν όλα, αν είναι πολλά, με την ευχή «?ντε καλοψημένα και καλοφάωτα και του χρόνου». Ο φούρνος θα κλειστεί και θα κτιστεί με λάσπες και τούβλα αεροστεγώς. Από πουθενά δεν πρέπει να πάρει αέρα.
Το αρνί θα μείνει στο φούρνο όλη τη νύχτα (μπαίνει γύρω στις 6 με 8 το απόγευμα ) έως την Κυριακή το μεσημέρι. Πρέπει να μείνει στο φούρνο 18 ώρες περίπου.
Οι πιο βιαστικοί θα μαζευτούν γύρω από τον φούρνο πολύ νωρίτερα. Η οικοδέσποινα του σπιτιού που βρίσκεται ο φούρνος θα δώσει σε όλους αυγά να τσουγκρίσουν και να ευχηθούν Χριστός Ανέστη. Η μυρωδιά από το ψημένο αρνί πολλές φορές τους βάζει σε πειρασμό να το βγάλουν νωρίτερα. Είναι ώρα αγωνίας.
Ο χορός της τσουκνίδας
Το έθιμο αυτό βασίζεται σε αληθινά γεγονότα που συνέβαιναν στην περιοχή όταν το χωριό επόπτευαν οι Τούρκοι.
Οι συνεννοήσεις για αγώνα και λευτεριά ήταν επικίνδυνες και τα μηνύματα δεν ήταν εύκολο να μεταφερθούν από στόμα σε στόμα. Οι κατακτημένοι Έλληνες όμως είχαν βρει τους δικούς τους διαύλους επικοινωνίας και τους δικούς τους κώδικες.
Σύμφωνα με την παράδοση, άνδρες και γυναίκες έβγαιναν στην πλατεία, τραγουδούσαν και χόρευαν, προσπαθούσαν να στείλουν μηνύματα μεταξύ τους χωρίς να τους παίρνουν χαμπάρι οι Τούρκοι.
Η πιο μεγάλη γυναίκα του χωριού κρατούσε στα χέρια της μια τσουκνίδα και χτυπούσε αδιακρίτως άνδρες και γυναίκες. Έτσι οι Έλληνες ξεγελούσαν τους Τούρκους ότι τάχα έπαιζαν και χοροπηδούσαν ενώ στην ουσία με το δικό τους τρόπο μετέδιδαν μεταξύ τους διάφορα μηνύματα.
Στις μέρες μας, το χωριό έχει διατηρήσει το έθιμο αυτό, γιορτάζοντάς το την Τρίτη μέρα του Πάσχα. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Το Στουπί» πηγαίνει στην πλατεία του χωριού εκείνη την ημέρα και χορεύει παραδοσιακούς χορούς. Οι κάτοικοι του χωριού μαζεύονται κι αυτοί στην πλατεία και βλέπουν με θαυμασμό τον Πολιτιστικό τους Σύλλογο που χορεύει. Επίσης σερβίρονται στον κόσμο τοπικά εδέσματα από παραδοσιακές συνταγές (πίτες κ.α.) φτιαγμένα από τις γυναίκες του χωριού.
Ένας παραδοσιακός χορός που αναβιώνει έως και σήμερα είναι «Της Χαΐνως το Παιδί Πασχαλιά Γνωρίζεται». Χαΐνω σημαίνει τεμπέλα. Αυτή επειδή ήταν φτωχή έβγαινε κάθε Τρίτη μέρα του Πάσχα αγκαλιά με το παιδί της και γύρναγε όλο το χωριό για να βλέπουν οι κάτοικοι το παιδί. Ο κόσμος φυσικά αναγνώριζε αμέσως το μικρό βρέφος εξαιτίας της ρακένδυτης φορεσιάς του. Αυτό το περιστατικό μετατράπηκε σε παραδοσιακό χορό ο οποίος γιορτάζεται μέχρι και σήμερα.