Αγ. Σπυρίδωνας

 

Ο Άγιος Σπυρίδων Πιερίας είναι πεδινός, μεγάλος οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 70 μ., που ανήκει στο Δήμο Δίου – Ολύμπου, στο Νομό Πιερίας. Βρίσκεται 14 χιλιόμετρα από την πόλη της Κατερίνης. Έχει 1.489 κατοίκους, με βάση την απογραφή του 2011 (το 1991 είχε 1.337 κατοίκους και το 2001 αριθμούσε 1.558), οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (παραγωγή καπνού) και την κτηνοτροφία.

Γεωγραφική θέση

Ο Άγιος Σπυρίδων Πιερίας είναι πεδινός, μεγάλος οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 70 μ., που ανήκει στο Δήμο Δίου – Ολύμπου, στο Νομό Πιερίας. Βρίσκεται 14 χιλιόμετρα από την πόλη της Κατερίνης και είναι χτισμένος κοντά στην έδρα του Δήμου, την Κονταριώτισσα. Έχει 1.489 κατοίκους, με βάση την απογραφή του 2011, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (παραγωγή καπνού) και την κτηνοτροφία. Ιδρύθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από Σαμαρινιώτες Βλάχους. Το 1955, έπειτα από την εγκατάσταση της πληθυσμιακής ομάδας των Σαρακατσαναίων, το χωριό αποσπάστηκε και δημιουργήθηκε νέα κοινότητα, που πήρε το όνομα της εκκλησίας του χωριού. Ο Άγιος Σπυρίδωνας (Τοπική Κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνος – Δημοτική Ενότητα ΔΙΟΥ), ανήκει στον δήμο ΔΙΟΥ – ΟΛΥΜΠΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΠΙΕΡΙΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Η επίσημη ονομασία είναι “ο Άγιος Σπυρίδων”. Έδρα του δήμου είναι το Λιτόχωρο και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονίας. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, ο Άγιος Σπυρίδωνας ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Αγίου Σπυρίδωνος, του πρώην Δήμου ΔΙΟΥ του Νομού ΠΙΕΡΙΑΣ.Ο Άγιος Σπυρίδωνας έχει υψόμετρο 66 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 40,2044247588 και γεωγραφικό μήκος 22,4426405119.

Υποδομή

Στον Άγιο Σπυρίδωνα λειτουργεί εξαθέσιο Δημοτικό Σχολείο, Πολιτιστικός Σύλλογος, αγροτικό ιατρείο, κοινοτικό κατάστημα, τυροκομείο και συνεταιρισμός. Τα τελευταία χρόνια στην περιοχή έγιναν αρδευτικά έργα από το Δήμο Δίου. Υπάρχει ο κεντρικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα επίσης το εξωκλήσι της Κοίμησης της Θεοτόκου και ο Άγιος Γεώργιος. Από αθλητική άποψη, το χωριό έχει έναν Γυμναστικό Αθλητικό Μορφωτικό Σύλλογο, με την επωνυμία «Ο Όλυμπος», που αγωνίζεται στην Α΄ κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος της Ε.Π.Σ. Πιερίας. Τον Σεπτέμβριο του 2010 εγκαινιάστηκε και νέο κλειστό γυμναστήριο.

Ιστορικά στοιχεία

Οι κάτοικοι του χωριού είναι Σαρακατσαναίοι και Βλάχοι κυρίως από τη Σαμαρίνα. Οι πρώτοι Βλάχοι ήρθαν στο χωριό μετά το 1870, οπότε έγινε σύγκρουση των Αρβανιτών με τους Βλάχους. Γύρω στις 70 οικογένειες πήγαν στα Καλύβια (παλαιότερη ονομασία: Καλύβια Τοζίσι) και περίπου 20 οικογένειες εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Αθανάσιο, ναό στην Κονταριώτισσα, για να φύγουν μετά στο Ξερολίβαδο Ημαθίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μπέης της Κονταριώτισσας δεν επέτρεπε στους Βλάχους να έχουν σπίτια. Έμεναν στα Καλύβια μόνο το χειμώνα. Οι πρώτοι οικισμοί χτίστηκαν το 1920 (Πάνω Χωριό). Η αρχική θέση του χωριού ήταν στα νεκροταφεία, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Μετά τους Βλάχους, ήρθαν στα Καλύβια οι Σαρακατσάνοι και μετά το 1950 ολοκληρώθηκε ο οικισμός.Σύμφωνα με πίνακα της Υποδιοικήσεως της Κατερίνης του Δήμου Κατερίνης (1913) ο Άγιος Σπυρίδωνας ήταν χωριό και αναφέρεται με το όνομα Καλύβια Κοντουργιωτίσσης και είχε συνολικά 266 Ορθοδόξους κατοίκους, εκ των οποίων οι 194 άνδρες και οι 72 γυναίκες. Αναφέρονται στην ίδια πηγή 60 οικίες. Στις αρχές του 20ού αιώνα αναφέρεται ως τσιφλίκι, με 300 Χριστιανούς κατοίκους. Στη διάρκεια της ναζιστικής Κατοχής, σκοτώθηκε ένα άτομο κοντά στον κεντρικό ναό, στις 13 Αυγούστου 1944. Κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, βρήκαν το θάνατο 4 κάτοικοι του χωριού. Το χωριό πήρε τη σημερινή του ονομασία το 1958. Η κοινότητα υπαγόταν στην Κονταριώτισσα για αρκετά χρόνια.

Φωτογραφικό άλμπουμ με τα αξιοθέατα του χωριού και των δράσεων των Πολιτιστικών Συλλόγων του.

Διοίκηση

Στης 2 Ιουνίου του 1958 η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνος και στης 4 Δεκεμβρίου του 1997 η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Δίου. Δημιουργείται ο Καποδιαστριακός Δήμος Δίου με συνένωση του Δήμου Δίου και των κοινοτήτων Καρίτσας, Νέας Εφέσου,Κονταριώτισσας, Αγίου Σπυρίδωνα και Βροντούς. ΄Εδρα του Δήμου ορίζεται η Κονταριώτισσα. Στης 1 Ιανουαρίου του 2011 δημιουργείται ο Καλλικρατικός Δήμος Δίου-Ολύμπου.

Δημοτικό Σχολείο

Το πρώτο  Δημοτικό Σχολείο του χωριού είχε 51 μαθητές και 1 δάσκαλο το 1934. Ο κεντρικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα, που έδωσε το όνομά του και στην ονομασία του χωριού, θεμελιώθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1915.

Ναός Αγίου Σπυρίδωνα

Ο κεντρικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα θεμελιώθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1915 και έδωσε το όνομα του στο χωριό.

Φωτογραφικό άλμπουμ από τα Λαογραφικά Μουσεία των Πολιτιστικών Συλλόγων του (Σαρακατσαναίων και Βλάχων).

Δείτε επίσης: Ιστορία Αγίου Σπυρίδωνα

Οι μαθήτριες του Β1 (σχολικό έτος 2019-2020)

 Ζαμάνη Ευαγγελία

Κατσιούλα Ιωάννα

Γιώτσα Διονυσία